ความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรม ในภูมิภาคเอเชีย

ความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรม ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ความหลากหลายทางสังคมวัฒนธรรม ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

        เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีความหลากหลายทางด้านสังคม วัฒนธรรม และใน พ.ศ.2558 จะรวมตัวเข้าสู่ประชาคมอาเชี่ยน

        ดังนั้น เพื่อเตรียมความพร้อมนักเรียนจะต้องศึกษาประเทศเพื่อนบ้าน เรียนรู้ความหลากหลาย เพื่อความเข้าใจอันดีต่อกัน ในการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข

1.ความหลากหลายของวิถีชีวิต

        จากสภาพภูมิประเทศที่เป็นผืนแผ่นดินและหมู่เกาะ ประกอบกับการมีลักษณะภูมิอากาศอยู่ในเขตร้อน จึงส่งผลต่อการดำเนินชีวิตของประชากร และการประกอบอาชีพของคนในภูมิภาคให้มีความหลากหลาย

2.ความหลากหลายทางด้านวัฒนธรรม

        เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นดินแดนพหุสังคม มีความหลากหลายทางด้านความเชื่อ วิถีชีวิต ภาษา ศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรม

3.ความหลากหลายทางด้านศาสนา

        ประชากรในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ส่วนใหญ่นับถือพุทธศาสนา และศาสนาอิสลาม โดยประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา ได้แก่ ไทย เมียนมาร์ ลาว กัมพูชา ส่วนประเทศที่ประชากรส่วนใหญ่นับถืออิสลาม ได้แก่ อินโดนีเซีย มาเลเซีย และบรูไน

4.ความหลากหลายด้านสิ่งแวดล้อม

        เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์ เป็นแหล่งน้ำ อาหาร และพลังงาน ทรัพยากรธรรมชาติเหล่านี้ ยังมมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนกิจกรรมทางเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของมนุษย์

ภูมิภาคอาเชียตะวันออกเฉียงใต้แบ่งเป็น ๒ ส่วน ดังนี้

๑.ส่วนที่เป็นผืนแผ่นดิใหญ่ มีภูมิประเทศเป็นทิวเขาใหญ่ๆสลับกับที่ราบลุ่มน้ำ ได้แก่ ประเทศเมียนมา ไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม และมาเลเซีย (ตะวันตก)

๒.ส่วนที่เป็นเกาะและเป็นหมู่เกาะ มีภูมิประเทศเป็นภูเขาและที่ราบริมฝั่งทะเล รวมถึงภูเขาไฟ ได้แก่ ประเทศอินโดนิเซีย มาเลเซีย (ตะวันออก) ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ บรูไน และติมอร์-เลสเต

๑ ความหลากหลายของวิถีชีวิต

  ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีลักษณะทางภูมิศาสตร์ที่แตกต่างกัน รวมทั้งปัจจัยาฃด้านประวัติศาสตร์ จึงส่งผลให้ประชากรมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน ดังนี้

๑.พื้นมี่บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำ มีความอุดมสมบูรณ์ ประชากรส่วนใหญ่จึงประกอบอาชีพเกษตรกรรม โดยเฉพาะการทำนา

๒.บริเวณที่ราบชายฝั่งและเกาะ มีการประกอบอาชีพด้านประมงและการท่องเที่ยว

๓.บริเวณที่เขาและที่สูง มีอากาศค่อนข้างเย็น ประชากรอาศัยอยู่เบาบาง มีการปลูกผลไม้เมืองหนาว

๔.บริเวณเมืองใหญ่ มีประชากรอยู่อย่างหนาแน่น และประกอบอาชีพที่หลากหลาย  

๒ ความหลากหลายด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

  ภุมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์และหลากหลาย ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนกิจกรรมทางเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของประชากรในภูมิภาค ดังนี้

๑.ดิน บริเวณที่มีราบลุ่มแม่น้ำต่างๆ เช่น ลุ่มแม่น้ำอิรวดี ลุ่มแม่น้ำแดง มีดินตะกอนน้ำพา มีเนื้อดินเป็นดินเหนียวเหมาะแก่การปลูกข้าว

๒.ป่าไม้ มีป่าดิบที่อุดมสบูรณ์บนเกาะสุมาตรา เกาะเบอร์เนีย และเกาะต่างๆ

๓.น้ำ แหล่งน้ำที่สำคัญ เช่น แม่น้ำอิรวดี แม่น้ำเจ้าพระยา โตนเลสาบหรือทะเลสาบเขมร แม่น้ำโขง

๔.แร่ น้ำมันและแก๊สธรรมชาติ แหล่งสำคัญ คือ อินโดนิเซีย บรูไน และเมียนมา แร่สำคัญอื่นๆ เช่น ดีบุกมีมากในคาบสมุทรมลยูและในเมียนมา โครเมียนมามีมากในฟิลิปปินส์ เป็นต้น

๓ ความหลากหลายด้านวัฒนธรรม

  ภูมิเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายด้านเชื้อชาติมากที่สุดภูมิภาคหนึ่งของโลกจึงได้ชื่อว่าเป็น "ดินแดนพหุสังคม" ซึ่งมีความแตกต่างด้านความเชื่อ วิถีชีวิต ภาษา ศษสนา ขนธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรม

ด้านศาสนา

  ประชากรในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้นับถือศาสนาเหมือนกันและต่างกัน ทำให้มีประเพณีและวัฒนะรรมที่เกี่ยวเนื่องกับศาสนา ได้แก่ ไทย ลาว และกัมพูชา ส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนาดังนั้น ประเพณีและวัฒนธรรมจึงคล้ายคลึงกัน เช่น การทำบุญตักบาตร การสดมนต์ไหว้พระ เป็นต้น ส่นคนมาเลเซีย บรูไน และอินโดนิเซีย ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม จึงมีประเพณีและวัฒนธรรมแบบอิสลาม เป็นต้

ด้านภาษา

  ภาษาพูดและภาษาเขียนของประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ ประเทศท่มีภาษาพูดและภาษาเขียนคล้ายคลึงกันมาก คือ ไทยกับลาว ส่วนชาติอื่นๆก็มีภาษาพูดและภาษาเขียนที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง เช่น เมียนมา กัมพูชา เป็นต้น นอกจากนี้ในบางประเทศมีการใช้ภาษาอังกฤษและภาษาจีนเป็นภาษาราชการ ได้แก่ สิงคโปค์ และฟิลิปปิน 

ด้านอาหาร

  อาหารที่สำคัญของประชากรในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ส่วนใหญ่ประกอบด้วยข้าว พืชผัก และเนื้อสัตว์ที่หาได้ในท้องถิ่น ในแต่ละประเทศมีวัฒนธรรมอาหารมีหลากหลายและคล้ายคลึงกัน เช่น อินโดนิเซียมีแกงมัสมั่นเหมือนไทย เมียนมามีหล่าเผ็ดคล้ายกับเมี่ยงคำของไทย เป็นต้น

ด้านการแต่งกาย

  ประเทศในภูมิภาคตะวันออกเฉียงใต้มีชุดพื้นเมืองและชุดประจำชาติที่มีเอกลักษณ์ของตนเอง เช่น ชุดประจำชาติของเวียดนาม เรียกว่า อ่าวหญ่าย มีลักษณะคล้ายชุดกี่เพ้าของจีน ชุดประจำชาติของกำพูชา เรียกว่า ซัมปอตหรือผ้านุ่งกัมพูชา มีลักษณะคล้ายผ้านุ่งขงลาวและไทย เป็นต้น 

 ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความหลากหลายทางด้านสังคมและวัฒนธรรม ซึ่งเกิดจากปัจจัยต่างๆ ทั้งจากสภาพภูมิประเทศ ภูมิอากาศ รวมทั้งความเป็นมาทางประวัติศาสตร์ จึงส่งผลให้การดำเนินชีวิตและการประกอบอาชีพแตกต่างกัน การเรียนรู้ความแตกต่างก็เพื่อให้เกิดความเข้าใจและสามารถอยูร่วมกันได้อย่างปกติสุข